Thomas Jefferson Öncülerin Eğitimi 1

Eğitime dair farklı yaklaşımları takip ettiğimi söylemiştim evvelden.
Thomas Jefferson Öncülerin Eğitimi (Leadership Education) de bunlardan biri.

Eğitime bakışını kendi tarihindeki modeller üzerine inşa etmek isteyen bir beyin, Oliver DeMille, tarafından kurulan bir yaklaşım.
Temelinde Amerika'nın kurucu liderlerinin ve onlara mentörlük yapan şahsiyetlerin kullandıkları yöntemleri ilkelere dökmek var.
Meraklısını şu kitaba yönlendirip ilgimi çeken noktaları aktarayım.

İnsanın öğrenme yolculuğunu üç evreye ayırıyor bu yaklaşım:

1. Temel Atma Evresi (Core Phase)
0-8 yaş civarı. Önemli değerleri benimsemek için temel atıyor. Doğruyu yanlışı, güzeli çirkini öğreniyor, düzgün bir çalışma ahlakı kazanması ve rutinler bu dönemde önemli. Elleriyle yaparak öğreniyor. Deniyor, bırakıyor, başka bir şey deniyor. Burada esas duygu, öğrenirken eğleniyor.
Bu evreye doymuş birisi (ki kişi hayatının farklı dönemlerinde farklı konular ve ilgi alanları için bu temel atma evresine tekrar dönebilir) ikinci aşamaya doğallıkla geçiyor.

2. Öğrenme Sevgisi Evresi (Love of Learning Phase)
8-12 yaş civarı. Çocuk temel attığı ve keyif aldığı konularda becerilerini geliştirmek ve derinleşmek istiyor içten bir şekilde. Kısacası teknik bilgiye (!) yavaş yavaş hazır oluyor. Ancak bireyselleştirilmiş bir yaklaşımla, kendisine en uygun yöntemle alıyor bu bilgiyi. Mentörün yönlendirmesi ile projeler, geziler, kitaplar ile zenginleşen bir öğrenme tecrübesi var bu evrede. Çocuğun birkaç saat sevdiği konuya odaklanarak çalışabildiği görülüyor burada.

3. Uzmanlaşma Evresi (Scholar Phase)
12-16 yaş civarı. Buluğ çağına tekabül eden bu evrede genç çeşitli şekillerde kendini ifade etmek istiyor. Daha fazla sorumluluk istiyor. Meraklı olduğu alanlarda bilgi ve tecrübesini genişletmek için kitap kulüpleri, doğa projeleri ve başkaca mentörlerin rehberliğine hazır. Gerçek bir iş ve üretim yaparak uzun blok saatler boyunca ilgi alanında çalışabiliyor. Bu dönemin sonunda genç hayata atılmak istiyor, hani geçmişte iz bırakan insanların hayatlarında çokça gördüğümüz üretim yaşına gelmiş oluyor. (Günümüzde hala 18 öncesine çocuk dense de)

4. Derinleşme Evresi (Depth Phase)
16-22 yaş civarı. İçinde bulunduğu topluma nasıl katkıda bulunacağına dair düşüncelerin yoğunlaştığı dönem. Mentör ihtiyacı farklı bir açıdan güçleniyor burada. Zira kişi idealize ettiği bilge kimselerin rehberliğiyle yol almak isteğinde.

Bu evreler statik değiller, en önemlisi bu.
İnsan hayatın her döneminde benzer aşamalardan geçebilir diyor yazar.

Örneğin matematiği anlamakta zorlanıyorsanız şu yöntemlerle en başa dönün:

*Temel atma evresine geri dönün, matematikle ilgili eğlenceli kitaplar okuyun. Matematikçilerin hayatlarını anlatan iyi kitaplar bulun. Hayatın içindeki matematiği görmeye çalışın. Kutu oyunları oynayın kısaca matematikle eğlenin!
*Bunun ardından öğrenme sevginizin arttığını hissedeceksiniz. Matematikte ilerlemek için bir mentör veya kaynak yardımıyla teknik (!) bilgileri almaya hazır olacaksınız.
*Matematik alanındaki klasik eserleri mentörünüzle okumaya başlayın, o keyfe o zevke erişince çalışma saatlerinin farkında olmayacaksınız. Öğrenmenin zorluklarını temel aşamada aldığınız keyif sayesinde aşabileceksiniz.

Mealen böyle diyor yazar. Tabi bunları nasıl yapacaksınız, nasıl yöntemler kullanılabilir, onların cevaplarını da vermiş. 7 ilke önermiş. İkinci yazıda onu da çevireceğim.

Son söz:
Bu evreler yeni keşifler değiller.
İnsanı gözlemleyen her iyi gözlemcinin az çok fark edeceği dönemler bunlar.

Ama bizim ne çok ihtiyacımız var,
öğrenmenin test kağıtlarıyla değil, insanın taze tuttuğu merakı ve konuyla kurduğu olumlu bağ üzerinden gerçekleştiğini duymaya...

Öğrenmeyi öğrenmek.
Sanırım en güzel ifadesi bu.

Thomas Jefferson Öncülerin Eğitimi yazılarının ikincisi için bir tık.